گزارش از مریم شاهی جمعی از نمایندگان جنبش روشنایی از کشورهای اروپایی ، آمریکایی ، ایران و افغانستان در شهر سمرقند گرد هم آمدند تا ضمن تجدید ساختار ، کارنامه فعالیت‌های جنبش روشنایی را در سه سال گذشته بررسی و دورنمای فعالیت‌های این جنبش را مشخص کنند. در این نشست برخی از بستگان کشته‌شدگان جنبش روشنایی نیز حضور داشتند. یک سال پس از جنبش تبسم که جلوه فعالیت آن در تظاهرات میلیونی در شهر کابل و پس از آن در شهرهای دیگر افغانستان به نمایش گذاشته شد ، جنبش روشنایی از حرکت‌های مردمی گسترده محسوب می‌شد که امیدهای بسیاری بر آن می‌رفت. اما بعد از حمله به تظاهرات جنبش روشنایی در دوم اسد/ مرداد ۱۳۹۵ ، این جنبش دستخوش تغییراتی شد و فعالیت‌های آن با انتشار اعلامیه‌های مختلف و فراخوان برای نافرمانی‌های مدنی در داخل و تظاهرات‌ها در نشست‌های بین‌المللی مربوط به افغانستان ادامه یافت. در نشست جهانی جنبش روشنایی در سمرقند که به مدت ۵ روز در روزهای آغازین ماه ژوئن جاری برگزار شد ، اعضای جنبش روشنایی ، ده نفر عضو جدید از کشورهای مختلف را برای شورای عالی مردمی انتخاب کردند و درباره ادامه یا توقف حرکت مدنی جنبش تبادل نظر و به اتفاق آرا بر تداوم حرکت‌های مدنی جنبش تاکید کردند. همزمان با این نشست ، در شبکه‌های اجتماعی افغانستان اعلامیه‌ای مبنی بر برگزاری نشست جنبش روشنایی در کابل منتشر شد که در ناهماهنگی با نشست سمرقند بود. اعضای شورای عالی مردمی می‌گویند که بیم از حملات بر حرکت‌های جمعی جنبش روشنایی یکی از دلایل برگزاری نشست این جنبش در سمرقند بود. انشعابات در جنبش روشنایی یعقوب علی مطهری ، عضو شورای عالی جنبش روشنایی به یورونیوز می‌گوید: « در آغاز به فعالیت جنبش روشنایی و در اوج حمایت‌های مردمی ، طیف‌های مختلفی از سیاستمداران گرفته تا رهبران سنتی و اقشار مردمی در این جنبش سهم گرفتند اما در شب دوم اسد/ مرداد اولین گروه از جنبش روشنایی خداحافظی کردند. پس از آن عده‌ای به دلیل تهدید ، تطمیع دولت ، خستگی یا پیوستن به گروه‌های سیاسی دیگر از جنبش رفتند. در این میان ، برخی به خاطر نگرانی از تغییر نگاه افکار عمومی می‌گویند که همچنان در جنبش حضور دارند و اعلامیه‌ای که برای نشست کابل همزمان با نشست سمرقند منتشر شده ، متعلق به کسانی است که از بدنه جنبش روشنایی جدا شده‌اند. » جنبش روشنایی در اعتراض به تصمیم کابینه اشرف غنی احمدزی در سال ۱۳۹۵ شکل گرفت. در نشست کابینه تصمیم بر این شد که پروژه انتقال برق ۵۰۰ کیلو ولت ترکمنستان به جای بامیان از مسیر سالنگ اجرا شود. پروژه ملی ، تبلیغات قومی پیش از این ، جمعی از اساتید دانشگاه و محصلان در نشست‌هایی با مقامات حکومتی از آنها درخواست کرده بودند که این پروژه بر اساس نظر شرکت آلمانی فشنر که ماستر پلان برق افغانستان را تنظیم کرده است ، از مسیر بامیان – میدانوردک انجام شود اما پس از این که درخواست این جمع مورد پذیرش واقع نشد ، حرکتی اجتماعی – مدنی به نام « جنبش روشنایی » با اعلام « تبعیض آمیز بودن » این تصمیم اعلام موجودیت کرد و دو تظاهرات گسترده مردمی را در کابل و چند ولایت افغانستان به راه انداخت. همزمان با این اعتراضات ، موجی از واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت که گفته می‌شد ، اعتراض‌کنندگان برق نمی‌خواهند بلکه « سویچ برق » (تاسیسات انتقال برق) می‌خواهند. یعقوب علی مطهری می‌گوید: « ما بی‌تقصیر نبودیم ، در برخی سخنرانی‌ها و پست‌های فیسبوکی بحث قومیت مطرح شد اما تبلیغات وسیع از سوی حکومت در شبکه‌های اجتماعی انجام شد. تا این که چنین تصور شد که انتقال برق ۵۰۰ کیلو ولت تنها به نفع مردم هزاره و در مناطق مرکزی است و نه اقوام دیگر افغانستان ، در حالی که شرکت آلمانی فشنر که تاکید بر مسیر بامیان- میدان وردک داشت ، به هیچ گروه قومی در افغانستان وابسته نیست و به خاطر تضمین امنیت انرژی در افغانستان چنین نظری داده بود. در این شکی نبود که انتقال برق ۵۰۰ کیلو ولت ترکمنستان به سود منافع ملی افغانستان بود. » جنبش روشنایی افغانستان
* * *
دخالت ایران؛ « هیچ کشور خارجی از ما حمایت نمی‌کند » مساله مخالفت‌ها با خواسته جنبش به اینجا ختم نشد و به مرور زمان ، شنیده‌هایی مبنی بر گذار جنبش روشنایی از رهبران سنتی و حمایت جمهوری اسلامی ایران از این جنبش در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. اعضای شورای عالی مردمی می‌گویند که هدف اصلی جنبش گذار از رهبران سنتی نبوده است و هر جمع و نهادی که با این جنبش در پیگیری مطالبات هم نظر بوده ، همکاری کرده است. در دو ماه گذشته سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان گفته بود که حنیف اتمر مشاور پیشین امنیت ملی افغانستان و نامزد انتخابات ریاست جمهوری ، در جمع دیپلمات‌های خارجی در کابل اعلام کرده که ایران از جنبش روشنایی حمایت می‌کند.
تاسیس حزب توده ایران... fa.wikipedia.org 02/10/1941 تاریخ بلافاصله پس از تبعید رضاشاه پهلوی و آزادی زندانیان سیاسی، عده‌ای از اعضای جوان‌تر «۵۳ نفر» مارکسیست مشهور، از جمله ایرج اسکندری، بزرگ علوی، عبدالحسین ...ادامه مطلب»
کودتای ۲۸ مرداد... parseed.ir 19/08/1953 تاریخ کودتای ۲۸ مرداد (به تعبیر حکومت پهلوی: رستاخیز ۲۸ مرداد) کودتایی است که با طرح و حمایت مالی و اجرائی سازمان مخفی اطلاعات بریتانیا و آژانس اطلاعات مرکز...ادامه مطلب»
fa.wikipedia.org 02/10/1941 تاریخ
parseed.ir 19/08/1953 تاریخ
parseed.ir 24/04/1915 تاریخ
rasekhoon.net ۱۳۶۱/۰۱/۲۲ تاریخ
entekhab.ir ۱۳۹۲/۰۵/۱۸ اخبار