امضای عهدنامه رشت بین روسیه و ایران ...
3281parseed.ir 21/01/1732 تاریخ

کلیدواژه ها:#Parseed.ir، #آذربايجان، #آستارا، #اشغال، #افشار، #امام، #ایران، #خان، #خراسان، #خزر، #دربار، #دربند، #درهم، #دشت_مغان، #دولت، #رشت، #روسیه، #سلطان، #سلطنت، #سپاه، #شاه، #شورش، #قاجار، #مازندران، #محمد_حسن_خان_قاجار، #مرج، #مشهد، #مغان، #ملت، #نادر_شاه

عهدنامه رشت عهدنامه‌ایست که در ۲۱ ژانویه ۱۷۳۲ میان ایران و امپراتوری روسیه به امضا رسید و طبق آن قرارداد روسیه متعهد شد که از آن پس بر سرزمین‌های ایران ادعای ارضی نداشته باشد.
نادر قلى فرزند امام قلى از طايفه قرقلوى افشار در ابتداى جوانى نزد باباعلى بيك ، حاكم ابيورد خدمت مى‏كرد و پس از فوت باباعلى بيك ابتدا به مشهد عزيمت كرد و به ملك محمود سيستانى حكمران خراسان نزديك شد. چون در نهان وسائل سقوط وى را فراهم مى‏ساخت ، وقتى ملك محمود از نيت او آگاه شد به ابيورد گريخت و به يارى افراد خويش شروع به تاخت و تاز كرد و تمام سركشان و نام آوران اطراف را از پاى در آورد. او كه از سختى‏ها و مصائبى كه بر ملت ايران وارد شده بود رنج مى‏برد تصميم گرفت ايران را از خطر سقوط نجات دهد. در اين موقع شاه طهماسب دوم كه از شايستگى‏هاى نادر آگاهى يافته بود به حسن على خان معير الممالك مأموريت داد تا درباره نادر به تحقيقات بپردازد.
معير الممالك پس از يك سلسله تحقيقات تحت تأثير شخصيت و نبوغ نادر قرار گرفت و او را به فرماندهى و حكومت ابيورد منصوب كرد. نادر پس از چندين نبرد بالاخره بر ملك محمود سيستانى پيروز شد و با از ميان برداشتن اين رقيب زورمند ، دوران پيشرفت او آغاز شد. وى در شرايطى حكمرانى را آغاز كرد كه عثمانيها با افغانها براى تقسيم ايران پيمان بسته بودند. در سال 1140 ه .ق با آن كه گيلان در اشغال روسها بود ، نادر ، حسين قلى‏خان زنگنه را به حكومت اين ولايت منصوب كرد و از سوى سلطان صفوى سفيرى به دربار روسيه فرستاده از امپراطور تقاضا كرد كه سربازان او خاك گيلان را تخليه نمايند. امپراطوريس روسيه (كاترين) از قبول اين تقاضا سرباز زد. اما دربار روسيه نظريات خود را تعديل كرد. در سال 1147 ه .ق نادر به عنوان نايب السلطنه با قدرت تمام زمام امور را در دست داشت.
او به روسيه اخطار كرد كه اگر دو منطقه باد كوبه و دربند از سواحل درياى خزر را مسترد نكند ، وى با تركها متحد خواهد شد و به روسيه حمله خواهد كرد. روسها كه از قدرت نادر وحشت داشتند پاسخ دادند روسيه براى اجراى عهدنامه رشت و تخليه گيلان و ساير ايالات ايران آمادگى دارد مشروط به اينكه ايران دشمنان روسيه را به منزله دشمنان خود پندارد. سرانجام در سال 1148 ، پس از سيزده سال ، گيلان و ساير نواحى شمال ايران از نيروى بيگانه خالى شد. نادر به سال 1148 در دشت مغان تاجگذارى كرد و طومار سلطنت صفويه را درهم پيچيد. وى با قدرت به برقرارى آرامش و جلوگيرى از آشوب پرداخت. در سال 1157 ه .ق مردم گيلان به علت تشديد فشار مالياتى بر عليه نادر قيام كردند و آستارا را تصرف نمودند. در ابتدا نادر اين جنبش را سركوب نمود ولى مجددا شورش آنها آغاز شد و تا دو سال ادامه داشت. پس از دو سال نادر سپاهى را به سركوبى آنها فرستاد. يك سال پس از سركوبى شورشيان ، قيام تازه‏اى در گيلان شكل گرفت. اين قيام نيز به علت افزايش فشارهاى مالياتى بود.
اين قيام ابتدا از كسگر آغاز شد و كم‏كم سراسر گيلان را فرا گرفت. اين شورش‏ها تا زمانى كه نادر زنده بود همچنان ادامه داشت. نادر شاه در سال 1160 به قتل رسيد و عادل شاه به جاى او به سلطنت رسيد. با مرگ نادر هرج و مرج و آشفتگى سراسر ايران را فرا گرفت و جانشينان نادر نيز نتوانستند در كشور نظم ايجاد نمايند. در دوره حكومت عادل شاه ، حاكم آذربايجان به نام امير اصلان خان سپاهى از نيروهاى افغانى را به گيلان اعزام نمود. اين سپاه اموال بازرگانان انگليسى را غارت نمودند و نيروهاى دولتى به كمك مردم گيلان آنها را دفع نمودند. در سال 1162 عادل شاه از دنيا رفت و دو تن از مردم گيلان به نام حاجى جمال فومنى و حاجى شفيع يك دولت خودمختارى در گيلان بوجود آوردند و از پرداخت ماليات به حكومت مركزى خوددارى نمودند. در اين زمان محمد حسن خان قاجار ، گيلان و مازندران را زير سلطه خويش در آورد. در سال 1163 ه .ق محمد حسن خان قاجار شهر رشت را محاصره كرد و پس از مدتى آنجا را تصرف كرد و به حاجى جمال واگذار كرد و او نيز حكومت مطلقه خان قاجار را به رسميت شناخت. محمد حسن خان پس از قزوين را نيز متصرف شد و به مازندران برگشت.
------
...

ادامه در منبع لینک »

موارد مشابه بر اساس تراکم کلیدواژه

---