امروزه ژاپن یکی از چهار تولیدکننده برتر خودرو در دنیاست و از این لحاظ در کنار ممالکی همچون چین ، آمریکا و آلمان جای می‌گیرد. این کشور 128 میلیونی از بازار نسبتاً بزرگی برخوردار است ، به‌گونه‌ای که حجم فروش خودرو در آن سالانه از 5 میلیون دستگاه هم فراتر می‌رود. ژاپنی‌ها عمدتاً تعصب خاصی بر روی برندهای وطنی خود دارند و بازار فروش خودروهای وارداتی در این خطه چندان داغ و پرشور نیست. از طرفی ، قوانین سفت و سفت زیست‌محیطی هم خریداران را ملزم می‌کند که پس از گذشت پنج سال ، به خرید یک خودروی نو و جدید اقدام نمایند ، زیرا نرخ بیمه و انواع مالیات‌ها با افزایش سن یک خودرو چنان سیر صعودی به خود می‌گیرد که مالکیت آن را در درازمدت از صرفه می‌اندازد. البته همین سیستم به‌ظاهر مصرفی ، به استمرار چرخه تولید در مجموعه‌های خودروسازی این دیار مدد فراوانی رسانده و رشد اقتصادی و اشتغال پایدار را تا حد زیادی تضمین نموده است. ژاپنی‌ها بیش از نیم قرن است که این شیوه خاص از تولید و مصرف را در کشور خود برقرار ساخته‌اند و با استمرار آن توانسته‌اند به درجات والایی از رشد و توسعه دست یابند. صنعت خودروسازی ژاپن با آنکه در دست سهامداران خصوصی است ، ولی از همان آغاز تکوین و پیدایش خود از حمایت‌های مستقیم و غیرمستقیم دولت برخوردار بوده است. این حمایت‌ها عبارت بودند از: وام دولتی ، وضع قوانینی که اسقاط سریع خودرو را الزامی می‌کرد (در سطور بالا نحوه اعمال آن توضیح داده شد) ، کمک به تحقیق و توسعه ، محافظت نسبی در برابر واردات و نیز جلوگیری از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی. به‌واسطه همین حمایت‌ها بود که تولید سالانه خودرو از صد هزار دستگاه در دهه 1950 میلادی به بیش از 9 میلیون دستگاه در زمان فعلی رسیده است ، البته اگر آن دسته از خودروهای ژاپنی را که در خارج از مرزهای این کشور تولید می‌شوند را به این رقم بیفزاییم ، خروجی سازندگان ژاپنی از 20 میلیون دستگاه هم در سال فراتر می‌رود. پر واضح است که عمده این خودروها از کیفیت ساخت بسیار خوبی برخوردارند و استهلاک کم و طراحی مدرن هم از ویژگی بارز آنهاست. اما فارغ از اینکه سازندگان ژاپنی تحت چه نوع حمایت‌هایی قرار دارند سزاوار تحسین و احترام هستند. آنها ثابت کرده‌اند که برنامه ریزان و مهندسان سخت ماهر و قابلی هستند. آنها در پیله حمایت دولت جا خوش نکرده‌اند که فقط بخورند و بخوابند ، بلکه مدیریت ، سهامداران ، دولت ، بانکدارها ، پیمانکاران و کارگران همگی دوشادوش یکدیگر به‌سختی و با سرعتی هرچه‌تمام‌تر مشغول به کارند. ژاپنی‌ها محصولاتی را طراحی و عرضه می‌کنند که کلاس جهانی دارد و از آخرین فن‌آوری‌ها برخوردار است. آنها خودروهای کم‌مصرف می‌سازند و این به سبب مالیات سنگینی است که دولت ژاپن در چارچوب یکی از برنامه‌های ملی صرف جویی انرژی بر بنزین برقرار نمود. با ذکر این مقدمه ، اینک نگاهی به وضعیت کنونی بازار خودرو در این کشور خواهیم داشت. در شش ماه نخست سال جاری ، تعداد 2,547,345 دستگاه خودرو در بازار ژاپن به فروش رسیده است که نسبت به سال پیش از آن ، کاهش 4.8 درصدی را نشان می‌دهد؛ اما با این وجود ، میزان فروش برخی از برندها نسبت به پارسال افزایش محسوسی داشته است. در جدول زیر ، حجم فروش 20 برند برتر این بازار در نیمه اول سال 2016 میلادی ، درج شده است با نگاهی گذرا به داده‌های جدول فوق می‌توان این چنین ارزیابی کرد: الف – اکثر برندهای معروف در نیمه نخست سال جاری با کاهش فروش در بازار ژاپن مواجه بوده‌اند و تنها برندهایی مانند تویوتا ، لکسس ، ب‌ام‌و ، مینی ، جیب و ولو و... توانسته‌اند عملکرد بالنسبه بهتری نسبت به پارسال داشته باشند. ب – برخلاف آنچه در برخی از نشریات چاپی و اینترنتی در داخل کشور گفته و شنیده می‌شود و گاهی اوقات نیز توسط برخی از دلالان بازار به آن دامن زده می‌شود ، برند سوزوکی نه‌تنها در حال ورشکستگی و نابودی نیست ، بلکه فعلاً سومین خودروساز پرطرفدار در ژاپن می‌باشد و حجم فروش آن حتی از سازنده قدر و توانمندی مثل نیسان هم بیشتر است! ج – در میان خودروهای وارداتی ، ژاپنی‌ها بیشترین اقبال را به محصولات ژرمنی و علی‌الخصوص مرسدس بنز دارند ، به‌گونه‌ای که این برند توانسته است خود را در میان 10 سازنده برتر که از بیشترین حجم فروش در این بازار برخوردارند ، جای دهد و حتی نسبت به لکسس که برند بومی ژاپن است خودروی بیشتری بفروشد! البته ناگفته نماند که لکسس هم در نیمه نخست امسال بسیار موفق ظاهر شده و توانسته است افزایش فروشی معادل 26.3 درصد را به نام خود ثبت نماید. د- به‌رغم اینکه خودروهای ژاپنی در ارقام میلیونی در آمریکا ساخته و فروخته می‌شوند و به‌نوعی بازار آن دیار را فتح نموده‌اند ، اما در مقابل ، وضعیت فروش برندهای آمریکایی در ژاپن چندان خوب و روبه‌راه نیست و به عینه شاهدیم که در میان تمامی محصولات ریزودرشت آمریکایی ، تنها جیپ توانسته است مکان ته جدول را از آن خود نماید و چند هزار دستگاهی از ساخته‌های خود را در این کشور به فروش رساند. تازه در این میان ، برند جیپ با افزایش فروش قابل‌توجهی آن‌هم به میزان 25 درصد در نیمه نخست امسال مواجه بوده و اصلاً معلوم نیست حال و روز بقیه برندهای آمریکایی در بازار ژاپن چگونه است و آیا اصولاً آنها در حال فروش خودرو هستند و یا تنها مشغول مگس پراندن؟! برای پی بردن به میزان نفوذ خودروهای ژاپنی در بازار آمریکا تنها کافیست این نکته را بدانیم که سه برند معروف تویوتا ، هوندا و نیسان ، فقط در سال 2015 میلادی ، بیش از 4.8 میلیون دستگاه خودرو را در خاک آمریکا به فروش رسانده‌اند! به‌زودی در متن دیگری 10 خودروی پرفروش بازار ژاپن در نیمه نخست امسال را به شما معرفی خواهیم کرد. منابع: BEST-SELLING-CARS.COM
* * *
ژاپنی‌ها با آنکه افرادی اهل پس‌انداز و نسبتاً مقتصدی هستند و نسبت به دیگر مناطق ثروتمند جهان از جمله چین ، آمریکا ، روسیه و کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس و... عطش تجمل‌گرایی کمتری دارند ، ولی با این وجود ، خودروهای اسپرت و سوپر لوکس وارداتی از اقبال نسبتاً مناسبی نزد ثروتمندان آن دیار برخوردارند. در جدول زیر نگاهی به میزان فروش این دسته از خودروها خواهیم داشت.
irinn.ir ۱۳۹۳/۰۹/۰۲ سیاست
sahm1001.com ۱۳۹۵/۰۳/۲۰ اقتصاد
news.mashingardi.com ۱۳۹۵/۰۵/۲۶ خودرو
ion.ir ۱۳۹۴/۱۲/۱۲ واردات-صادرات
donya-e-eqtesad.com ۱۳۹۲/۰۹/۰۱ خودرو